Necati ÖZTAŞ
4 min readJan 27, 2019

--

YIKICI GELECEK

Yaşadığımız yüzyıl hiç şüphesiz ki bilim ve teknoloji alanında çığır açacak gelişmelerin, yeniliklerin yaşandığı önümüzdeki süreçte de çok daha fazlasının yaşanacağı bir dönem. Teknoloji hiç tahmin edemediğimiz kadar hızlı ilerliyor. 10 yıl öncesiyle günümüzü kıyaslarsak pek çok şeyin değiştiğini eskide olan şeylerin yerini yeni şeylerin aldığını görebiliyoruz.

Teknolojik alandaki gelişmelere örnek olarak yapay zeka, blockchain teknolojisi, artırılmış gerçeklik teknolojisi, robotik sistemler, kuantum bilgisayarlar temel olarak gösterilebilir. Bu alanlarla bağlantılı olarak pek çok alt dalda dünyayı değiştirecek yaşantımıza etki edecek gelişmeler mevcut.

Bu alanları tek tek inceleyecek olursak;

Yapay zeka teknolojisi kısaca bilgisayar sistemlerine insan gibi düşünme yetisini kazandırma çalışmalarına deniyor. Şu anda dünyayı derinden etkileyen, değişime öncülük eden teknoloji yapay zeka teknolojisi. Yapay zekanın pek çok alt dalı bulunmakta. Bunlar yapay sinir ağları, doğal dil işleme, derin öğrenme, uzman sistemler gibi pek çok farklı dala ayrılmış durumda. Günümüzde yapay zekayla ilgili şöyle bir tartışma da mevcut. Gerçekten %100 yapay zeka oluşturabilmek mümkün mü? Yani insan davranışlarını birebir şekilde yansıtabilen yapay zeka geliştirilebilir mi? Bunu elbette zaman gösterecek. Günümüzde bilinen en büyük teknoloji şirketleri (Amazon, Google, IBM gibi) yapay zeka teknolojisine yıllardır yoğun bir şekilde zaman ve para harcamakta. Gelecekte de yapay zekayı ve bununla ilintili olarak teknolojinin seyrini bu firmalar çizecek gibi görünüyor. Elbette yeni şirketler ve markalar da bu süreçte karşımıza güçlü atılımlar yaparak çıkabilir.

Bir diğer yıkıcı teknoloji olarak Blockchain’i ele alırsak, 2009 yılında Satoshi Nakamoto takma adıyla bir kişi veya bir grup Bitcoin adında bir paradan bahsediyor. Bitcoin makalesinin ilk paragrafında bitcoin şöyle tanımlanıyor;

“eşten eşe çalışan bir elektronik para sistemi”

Peki ne demek eşten eşe çalışan bir sistem. Mevcut sistemler nasıl çalışıyor da bu sistemin mevcut sistemlerden farkı ne? Buna daha sonraki yazılarımda ayrıntılı bir şekilde değineceğim.

Bitcoin para birimi ilk çıktığı zamanlarda çok fazla rağbet görmüyor. Daha sonrasında fiyatında meydana gelen hızlı yükselişlerle adından oldukça fazla söz ettirmeyi başarıyor. 2017 yılının sonlarına doğru fiyatı 20.000$ seviyelerini görüyor. Herkes bu da ne derken insanlar bunu bir yatırım aracı olarak görmeye başlıyor. Daha sonrasında hızlı fiyat artışının yerini sert düşüşler alıyor. İşte bu para biriminin arkasında çok güçlü bir teknoloji yatıyor. Blockchain teknolojisi. Kısaca blockchain teknolojisi mevcut sistemlerde iki kişi arasında yapılan işlemlerde ihtiyaç duyulan aracı kurumu ortadan kaldırıyor. Yani merkeziyetsiz bir sistem ortaya çıkarıyor. Kişilerin üçüncü parti kişilere, kurumlara, uygulamalara olan ihtiyacını ortadan kaldırıyor. Gelecekte pek çok alanda kullanılması öngörülen bu teknoloji şu an gelişme aşamasında. Bu teknoloji birçok şeyi yeniden dizayn edeceğe benziyor. Dediğim gibi blockchain konusuna başka bir yazıda oldukça ayrıntılı şekilde değineceğim. Takipte kalın.

Bir diğer teknolojik gelişme ise Artırılmış Gerçeklik. Sanal dünya adı üstünde sanal. Yani ilgilendiğimiz etkileşimde bulunduğumuz herşey bir ekranın arkasında. Yani biz onu sadece görebiliyor izleyebiliyoruz. İşte artırılmış gerçeklik bize etkileşim oranımızı artırma imkanı sağlıyor. Örnekler vermek gerekirse. Neredeyse hepimiz avmlerde olsun eğlence merkezlerinde olsun görmüşüzdür 5D sinema 7D sinema yazılarını. Nasıl oluyor bu? Ekrandan alacağımız etkileşimi birtakım cihazlarla artırıyor. Kendimizi ekranda izledğimiz şeyin içindeymiş gibi hissediyoruz. Farklı efektlerle bu etkileşim artıyor. Bu teknolojinin etkisini giyim sektöründe fazlasıyla görebilmemiz mümkün. Şüphesiz insanların internet üzerinden alışveriş yapmaya en çekindiği kategori giyim. Beden olsun, üzerine yakışma durumu olsun bunu deneyimleyemeden insanlar sipariş geçmek istemiyor. İlla ki önce deneyip üzerinde nasıl durduğuna yakışıp yakışmadığına bakmak istiyor. İşte burada artırılmış gerçeklik teknolojisi kullanıcılara oldukça yardımcı olabilir. İnternette gördüğü herhangi bir elbiseyi veya ayakkabıyı oturduğu yerden üzerinde görebilme imkanı sunuyor bu teknoloji. Konuyla alakalı şöyle bir video var. Kullanıcılar ayakkabıyı cihazlarının kameralarını ayaklarına tutarak ayakkabının ayaklarında nasıl göründüğünü deneyimleyebiliyorlar. Kısacası artırılmış gerçeklik teknolojisi kullanıcı deneyimine pozitif fayda sağlayan bir teknoloji. Bakalım daha farklı ne şekillerde bu teknolojiyi hayatımızda göreceğiz.

Robotlar. “Robotlar dünyayı ele geçirecek mi?” “Sonumuz robotlardan mı olacak?” gibi soruları ve tartışmaları sık sık duyuyoruz. Her ne olursa olsun insanlığın elinde hangi amaçla kullanılırsa ona hizmet eder. robotlar iş süreçlerinde fazlasıyla kolaylık sağlayan bir teknoloji. Fabrikalar, üretim atölyeleri robotlar ile birlikte daha verimli hale geliyor. Hayatımızı kolaylaştıran robot teknolojisi bakalım gelecekte dünyayı ele geçirip sonumuzu mu hazırlayacak. Yoksa insanlığın hizmetinde mi kullanılacak.

Bu yazımızda son olarak Kuantum Bilgisayarlardan da biraz bahsedelim. Günümüz bilgisayar sistemleri sadece 0 ve 1 ile çalışıyor. İşlemciler 0 ve 1 ile yani sadece 2 bit ile işlem yaparak onca karmaşık işlemleri yerine getiriyor. Farklı tasarımlarda hızlı bilgisayarlar farklı teknolojilerle geliştiriliyor. Fakat bu geliştirme de bir yere kadar. Günümüz blgisayarlarının çok büyük şifreleme ve şifre çözme işlemlerini yapabilmesi yıllar sürebiliyor. Zaten bu sebeple kullanılan mevcut şifreleme algoritmalarının çözülmesi hacklenmesi oldukça zor. Ama kuantum bilgisayarlar geliştirildiğinde çok zorlu işlemleri gerçekleştirebilmek saniyeler alabilecek. Tabi kuantum bilgisayarların gelişmesi ne zaman olur bekleyip göreceğiz.

Zaman hızla ilerliyor. Yeni gelişmeler, buluşlar hayatımızı çok sürekli etkiliyor. Etkilemeye de devam edecek gibi görünüyor. Dijitale, bilime, teknolojiye değer vermeliyiz. Araştırmalıyız ve bir şeyler üretmeliyiz. Ancak bu şekilde gelişebiliriz. Yeni trendleri teknolojileri takip edip biz de varız diyebilmeliyiz. Yenilikleri kaçırmamak ümidiyle…

--

--